003 Chủ bộ 丶部

丶部 chủ bộ

163 *丶部 163 * chủ bộ 164 **丶 164 ** chủ 165 -音主上聲 165 - âm chủ thượng thanh 166 --凡物有分別、事有 166 -- phàm vật hữu phân biệt、 sự hữu 可否、心所存主、則 khả phủ、 tâm sở tồn chủ、 tắc 作、以識之也。 tác、 dĩ thức chi dã。 167 **丸 167 ** hoàn 168 -胡頑切(Huan)亦讀頑(Wan)平聲 168 - hồ ngoan thiết(Huan) diệc độc ngoan(Wan) bình thanh 169 --彈丸也。凡物小而 169 -- đạn hoàn dã。 phàm vật tiểu nhi 圓皆曰丸。 viên giai viết hoàn。 170 -［解字］本作丸。 170 -［ giải tự］ bổn tác hoàn。 通作丸。點宜居中。 thông tác hoàn。 điểm nghi cư trung。 點在撇上者音戟。執 điểm tại phiết thượng giả âm kích。 chấp 孰等字偏旁从之。 thục đẳng tự thiên bàng tòng chi。 171 **丹 171 ** đan 172 -德安切(Tan)平聲 172 - đức an thiết(Tan) bình thanh 173 --丹砂也。即朱砂。 173 -- đan sa dã。 tức chu sa。 古用為顏料。皆簡稱 cổ dụng vi nhan liệu。 giai giản xưng 曰丹。如言繪畫之事 viết đan。 như ngôn hội họa chi sự 曰丹青。如言校勘之 viết đan thanh。 như ngôn giáo khám chi 事曰丹鉛、丹黃、皆 sự viết đan duyên、 đan hoàng、 giai 是。 thị。 174 --赤色也。古宮殿皆 174 -- xích sắc dã。 cổ cung điện giai 飾以赤色。故謂殿庭 sức dĩ xích sắc。 cố vị điện đình 曰丹墀、丹陛。 viết đan trì、 đan bệ。 175 --藥劑之名。道家服 175 -- dược tề chi danh。 đạo gia phục 食以求神仙者。其藥 thực dĩ cầu thần tiên giả。 kì dược 品皆有丹砂。故謂之 phẩm giai hữu đan sa。 cố vị chi 丹。其後借用為丸散 đan。 kì hậu tá dụng vi hoàn tán 之名。普通藥劑。亦 chi danh。 phổ thông dược tề。 diệc 謂之丹也。 vị chi đan dã。 176 --國名。丹麥之簡稱 176 -- quốc danh。 đan mạch chi giản xưng 。在歐洲西北。 。 tại âu châu tây bắc。 177 **主 177 ** chủ 178 -主羽切(Chu)上聲 178 - chủ vũ thiết(Chu) thượng thanh 179 --君也。古者諸侯為 179 -- quân dã。 cổ giả chư hầu vi 社稷主、天子為天下 xã tắc chủ、 thiên tử vi thiên hạ 主。故稱君皆曰主。 chủ。 cố xưng quân giai viết chủ。 180 --舊時一家之長曰主 180 -- cựu thì nhất gia chi trường viết chủ 。（禮）「家無二主 。（ lễ）「 gia vô nhị chủ 」。家臣奴僕之稱其 」。 gia thần nô bộc chi xưng kì 上。皆曰主。 thượng。 giai viết chủ。 181 --有其事權曰主。如 181 -- hữu kì sự quyền viết chủ。 như 立法權在於元首者稱 lập pháp quyền tại ư nguyên thủ giả xưng 君主國。在於議會者 quân chủ quốc。 tại ư nghị hội giả 稱民主國。 xưng dân chủ quốc。 182 --有其物權曰主。如 182 -- hữu kì vật quyền viết chủ。 như 田主。物主。 điền chủ。 vật chủ。 183 --意旨所向曰主。如 183 -- ý chỉ sở hướng viết chủ。 như 主張、主意。 chủ trương、 chủ ý。 184 --賓主。因人之交際 184 -- tân chủ。 nhân nhân chi giao tế 。制為禮法。而別於 。 chế vi lễ pháp。 nhi biệt ư 彼我之稱也。凡事之 bỉ ngã chi xưng dã。 phàm sự chi 由我而起者。我皆為 do ngã nhi khởi giả。 ngã giai vi 主人。而謂他人曰賓 chủ nhân。 nhi vị tha nhân viết tân 。引伸之。凡相與對 。 dẫn thân chi。 phàm tương dữ đối 待。而分為兩方面者 đãi。 nhi phân vi lưỡng phương diện giả 。明其為本意之所在 。 minh kì vi bổn ý chi sở tại 。皆謂之主。如文字 。 giai vị chi chủ。 như văn tự 中言賓主之類。 trung ngôn tân chủ chi loại。 185 --以之為主人曰主。 185 -- dĩ chi vi chủ nhân viết chủ。 孔子於衛主顏讎由。 khổng tử ư vệ chủ nhan thù do。 見（孟子）。言館於 kiến（ mạnh tử）。 ngôn quán ư 其家。以之為主人也 kì gia。 dĩ chi vi chủ nhân dã 。 。 186 --宗廟所立以棲神者 186 -- tông miếu sở lập dĩ tê thần giả 曰主。如神主。木主 viết chủ。 như thần chủ。 mộc chủ 。俗謂之牌位。 。 tục vị chi bài vị。 187 --天子之女曰主。天 187 -- thiên tử chi nữ viết chủ。 thiên 子嫁女。由三公主婚 tử giá nữ。 do tam công chủ hôn 。故稱公主。簡稱則 。 cố xưng công chủ。 giản xưng tắc 曰主。 viết chủ。